9 траўня: памяць, смутак і выклікі сучаснасці

9 траўня — гэта дата, пранізаная памяццю і болем. Гэта не проста дзень у календары, а напамін пра страты, якіх панесла Беларусь, не будучы ні агрэсарам, ні прыхільнікам канфлікту падчас Другой сусветнай вайны.

Паводле ацэнак гісторыкаў, траціна насельніцтва краіны (больш за 2 мільёны чалавек) загінула падчас акупацыі, гарады ператварыліся ў руіны, цэлыя пакаленні зніклі без следу.

Нягледзячы на гэтыя факты, палітычныя рэаліі ў Беларусі ўплываюць на ўспрыманне гэтай даты, пераўтвараючы памяць пра ахвяраў вайны з маральнага арыенціра ў проста гістарычны факт, а трагедыю — у «свята Перамогі». Мінулае згадваецца, але без высноваў, што маглі б дапамагчы пазбегнуць новых канфліктаў.

У гэты дзень выснова адна: не паўтараць памылак мінулага. Гісторыя гаворыць гучна — калі яе слухаць. Яна папярэджвае, моліць, нагадвае: нішто не мае права зноў паставіць пад пагрозу жыццё цэлага народа.

Сёння, калі на беларускай зямлі размяшчаюць ядзерную зброю, ракетныя комплексы, калі гучыць варожая рыторыка, што апраўдвае агрэсію, народы зноў вымушаныя жыць у цені вайны. Словы, што павінны былі б яднаць, пераўтвараюцца ў інструмент расколу. Гісторыя, якая павінна быць перасцярогай, выкарыстоўваецца як апраўданне для новых канфліктаў.

Кожны, хто абірае шлях вайны, павінен памятаць: яна забірае мільёны, руйнуе, спустошвае. Мір — гэта не проста адсутнасць выбухаў, гэта свядомы выбар, што не дазваляе трагедыі паўтарыцца.