top of page

800 гадоў праз


31 траўня у 23-м годзе арда варвараў з усходу нанесла сакрушальнае паражэнне кіеўскім войскам у стэпах Прыазоўя.


Аднак гаворка ідзе пра 1223 год. І войскі былі не толькі кіеўскія — былі розныя рускія князі і дружыннікі, у тым ліку і полацкія. Былі і атрады полаўцаў. Варварамі з усходу было мангольскае войска Субэдэя. Па іроніі гісторыі, бітва адбылася ў раёне сучаснага Марыупаля. Мы ведаем яе як бітва на Калцы.


Роўна восемсот гадоў таму гэта трагічная падзея выбіла Русь з еўрапейскай сям'і. Гэта быў пачатак мангольскіх паходаў, якія скончыліся разбурэннем рускіх гарадоў, у тым ліку Кіева, і падпарадкаваннем большасці рускіх княстваў. З манголамі прыйшлі традыцыі азіяцкай жорсткасці, «вертыкальнага» кіравання і ваяўнічага мілітарызму.


Папярэднікам Маскоўскай дзяржавы было Уладзіміра-Суздальскае княства, якое «спазнілася» на бітву. У рэшце рэшт, Вялікае Княства Маскоўскае само «паднялося» да рэгіянальных правадыроў у самай вернай службе манголам і збірала ад іх імя падаткі са сваіх уласных славянскіх суседзяў. Для яго бітва на Калцы стане першай прыступкай да багацця. З цягам часу ў яго ўвайшлі лепшыя мангольскія практыкі — перадусім аўтарытарна-вертыкальная сістэма і бачанне свету як свайго распусніка, часова заселенага іншымі народамі, які трэба захапіць і анексаваць.


Гэтыя традыцыі жывуць у Маскве і па гэты дзень. Мінула роўна восемсот гадоў, і на землях Данеччыны зноў грыме вайна аўтарытарнай арды з еўрапейскай цывілізацыяй. Аднак цяпер гэта робіць нашмат лепш для цывілізацыі.


Магчыма, гэтым разам Кіеўская Русь — а таксама яе беларускія і расейскія памагатыя — здолеюць спыніць націск. Удасца выправіць памылку 800-гадовай даўніны, прычынай якой стаў рассейванне княжацкіх дружын. Удасца выратаваць Еўропу ад чарговай пошасці.


Гэта будзе годнае выкананне сваёй гістарычнай місіі, якая бярэ пачатак яшчэ ў сярэднявеччы.


Comments


bottom of page